نیمدانه برنج همان برنج هایی هستند که هنگام تولید شکسته می شوند علت شکستن این دانه ها نارس بودن آنها، حمل و نقل نادرست، آفتزدگی ساقه برنج در هنگام رشد آن، باران ناهنگام در زمان رشد برنج خشک کردن نادرست برنج در کارخانه شالیکوبی، آسیب رسیدن در هنگام تبدیل شالی به برنج می تواند باشد. نیم دانه برنج مصارف گوناگونی دارد اما هنگام خرید برنج باید دقت کنید که برنج حاوی مقدار زیادی دانه های شکسته نباشد.
کاربرد برنج نیم دانه
امروزه با توجه به رشد علم و فناوری خصوصا در دامپروری و نگهداری از دام و طیور با توجه به هزینه های سرسام آور فعلی بایستی شاخصه های دقیقی را برای استفاده خوراک دام و طیور در نظر گرفت. با توجه به تحقیقاتی که پژوهشگران حوزه علوم تغذیه دام و طیور بر روی 500 عدد جوجه گوشتی در دسته بندی های گروه های 25 عددی انجام گرفته و در بازه های زمانی مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است نشان می دهد استفاده از نیمدانه برنج در جیره های غذایی جوجه ها به میزان 20 درصد باعث شده است.
وزن جوجه ها، وزن کبد و مصرف خوراک جوجه ها افزایش یابد. همچنین برای تغذیه دام و طیور به جز محصولات اصلی برنج که شامل نیمدانه برنج سایز ریز می باشد از محصولات فرعی نیز استفاده می گردد که شامل: کلش، کاه برنج، ساقه و برگ ریز و شلتوک برنج می باشد. به دانه های خرمن کوب شده برنج شلتوک برنج گفته می شود که از آن برای خوراک گاو و بره های پرواری استفاده می گردد و همچنین آسیاب شده این محصول می تواند در جیره غذایی مرغ های تخم گذار تا میزان 35 درصد استفاده گردد.
انواع برنج نیم دانه:
دانه برنج می تواند به دو، سه و چهار قسمت تقسیم شوند که هر کدام به صورت مجزا بسته بندی می شود و کاربرد متفاوتی دارد در ادامه با انواع آن می توانید آشنا شوید.
نیمدانه درشت
نیم دانه درشت به دانه هایی می گویند که به دو قسمت مساوی یا به یک سوم دانه اولیه تقسیم شده باشند. این نیم دانه را در استان های مختلف با نام های سرلاشه، لاشه و دونیم می شناسند. استفاده عمده این نیم دانه ها برای مصرف خوراکی است که نسبت به برنج قیمت پایین تری دارد اما همان عطر و طعم و مزه برنج کامل را دارد و اگر به صورت درست پخت شود، تقریبا بسیار شبیه به برنج کامل در می آید.
نیم دانه متوسط
این نیمدانه از نصف دانه کامل و یا یک سوم دانه کامل بدست می آیند و از آن برای استفاده در غذاهایی مانند آش و شله زرد و غذای کودک استفاده می شود.
نیم دانه ریز
نیمدانه ریز از یک چهارم دانه کامل بدست می آیند و از آن برای خوراک طیور و تولید آرد برنج استفاده می شود. آرد برنج در قنادی ها و صنعت بیسکوییت کاربرد دارد، همچنین در پخت شیرینی، غذاهای خانگی و غذای کودک کاربرد فراوان دارد.
نیمدانه رقم های کیفی
نیمدانه های رقم های کیفی مانند هاشمی و صدری عطر و طعم بهتری نسبت به رقم های پرمحصول دارند و همچنین بسیار سبک تر هستند. نیم دانه هایی هم که برای تولید آرد استفاده می شود، بسیار معطر بوده و محصولات تولیدی آن خشک نمی شود. تشخیص نیم دانه رقم های کیفی از رقم های پرمحصول بسیار دشوار است و راه را برای افراد سودجو باز می گذارد. پس هنگام نیم دانه دقت لازم را داشته باشید و از محل های مطمئن خرید کنید.
نیمدانه رقم های پرمحصول
رقم های پرمحصول فراوانی وجود دارد که نیم دانه های آن روانه بازار می شوند از جمله آن می توان به گونه های شیرودی، ندا، فجر و… اشاره کرد. رقم های پرمحصول به دلیل معطر نبودن و خشک شدن بعد از پخت و دیرهضم بودن یا استفاده در غذا قیمت پایین تری دارند.
نیمدانه سورت شده
نیمدانه به دلیل سایز کوچک آن اگر همراه با ضایعات باشد تقریبا پاک کردن آن در حجم زیاد غیرممکن می شود دستگاه کالرسورتینگ دستگاهی است که با استفاده از دوربین های هوشمند و سیستم پرتاب بادی دانه ها را به تفکیک رنگ جدا کرده و هر دانه ای که رنگ دانه برنج نباشد را جدا می کند. سرعت و دقت این دستگاه بسیار زیاد است و تحول بزرگی در فرآیند تولید برنج بوجود آورده است.
مشکلاتی که باعث گردیده کمتر از محصولات اصلی و فرعی برنج برای تغذیه دام استفاده گردد؟
یکی از مهم ترین مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد به لحاظ زیر ساختی عدم اطلاعات کافی کشاورزان و دامپروران جهت استفاده از این محصولات و نبود زیر ساخت و آموزش کافی در این خصوص می باشد که به اختصار مشکلات موجود را در ذیل مورد بررسی قرار خواهیم داد:
پرورش دام به شیوه سنتی: پرورش دام و طیور به شیوه سنتی و عدم اطلاعات کافی در خصوص شیوه های نوین پرورش دام و آگاهی از اطلاعات کاربردی و عدم کفایت مدیران در این بخش باعث شده در پرورش دام همچنان از شیوه های سنتی استفاده گردد.
عدم مکانیزه بودن بخش کشاورزی در برنج کاری: با توجه به پیشرفت تکنولوژی خصوصا در بخش کاشت ، داشت و برداشت و همچنین در بخش نگهداری محصولات و عدم آگاهی کشاورزان در این خصوص باعث شده تناژ زیادی از محصولات فرعی که بایستی جهت خوراک دام و طیور استفاده گردد به اشتباه توسط کشاورزان به آتش کشیده شده و در عین حال باعث بوجود آمدن مشکلات زیست محیطی زیادی گردد.
کمبود تسهیلات مالی به بخش کشاورزی:ورود آگاهی و همچنین آموزش های لازم و در عین حال بودجه مناسب برای این بخش می تواند تحولی شگرف در این حوزه ایجاد نماید.
عدم وجود مدیران با کفایت: نبود ساختار مناسب و همچنین بی لساقتی مدیران در این بخش باعث شده ضرر وزیان های بسیاری به کشاورزان و همچنین صنعت کشاورزی و دامپروری وارد گردد.
در پایان امیدواریم با ارائه زیرساخت های مناسب و همچنین ارائه راهکارهای مدیریتی در خصوص آموزش کشاورزان و دامپروران در این حوزه و با اختصاص دادن بودجه بندی مناسب در این بخش شاهد رشد روز افزون دو صنعت بسیار مهم شامل صنعت کشاورزی و صنعت دامپروری که خود صنایع بسیاری را در بر می گیرند باشیم، امیدواریم مقاله فوق به بخشی از نیاز های شما پاسخ داده باشد.
